දේශගුණික විපර් යාස පිළිබදව ගෝලීය වශයෙන් තරුණයින් අතර දැඩි කණස්සල්ලක් පවතින බව නවතම ජාත්‍යන්තර සමීක්ෂණයක් මගින් කරුණු හෙළිකර ඇත. සමීක්ෂණයට ලක් වූ තරුණයින්ගෙන් සියයට 60කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් කියා සිටියේ තමන්ට දැඩි කනස්සල්ලක් හෝ අතිශයින් කනස්සල්ලක් දැනෙන බවයි.
ප්‍රශ්න කළ අයගෙන් සියයට 45කට වැඩි ප්‍රමාණයක් කියා සිටියේ දේශගුණය පිළිබඳ හැඟීම් ඔවුන්ගේ දෛනික ජීවිතයට බලපෑ බවයි. ඔවුන්ගෙන් හතරෙන් තුනක්ම කියා සිටියේ අනාගතය බියජනක යැයි තමන් සිතන බවයි. අඩකට වඩා (56%) පවසන්නේ ඔවුන් සිතන්නේ මනුෂ්‍යත්වය විනාශ වී ඇති බවයි. (humanity is doomed)
තුනෙන් දෙකක් ප්‍රකාශ කළේ දුක, බිය සහ කනස්සල්ලයි. බොහෝ දෙනෙකුට බිය, කෝපය, බලාපොරොත්තු සුන්වීම, ශෝකය සහ ලැජ්ජාව, මෙන්ම බලාපොරොත්තුව ද දැනුනි. 16 හැවිරිදි තරුණයෙක් මෙසේ පැවසීය, ‘තරුණයන්ට එය වෙනස්. අපට පෘථිවියේ විනාශය පුද්ගලික යි‘
රටවල් 10ක සමීක්ෂණය විශ්වවිද්‍යාල පහක් සමග සහයෝගයෙන් බාත් විශ්වවිද්‍යාලය (Bath University) විසින් මෙහෙයවන ලදී. එයට අරමුදල් සපයනු ලබන්නේ AVVAZ ප්‍රචාරක සහ පර් යේෂණ කණ්ඩායම විසිනි. වයස අවුරුදු 16ත් 25ත් අතර තරුණ – තරුණියන් 10,000කගේ ප්‍රතිචාර සහිතව එය එවැනි ආකාරයේ විශාලතම එක බව කියයි.
ප්‍රශ්න කළ අයගෙන් බොහෝ දෙනෙක් තමන්ට අනාගතයක් නැති බවත්, මනුෂ්‍යත්වය විනාශ වී ඇති බවත්, ප්‍රමාණවත් ලෙස ප්‍රතිචාර දැක්වීමට රජයන් අපොහොසත් වන බවත් වටහාගෙන සිටිති.
දේශපාලනඥයන් සහ වැඩිහිටියන් විසින් පාවා දීම, නොසලකා හැරීම සහ අතහැර දැමීම බොහෝ දෙනෙකුට හැගේ.
කතුවරුන් පවසන්නේ රජයන් ක්‍රියා නොකිරීම නිසා තරුණයින් ව්‍යාකූල වී ඇති බවයි. ඔවුන් පවසන්නේ පාරිසරික භීතිකාවන් ලවිශාල තරුණ පිරිසකට දැඩි ලෙස බලපානල බවයි.
දේශගුණික විපර්යාස නිසා ඇතිවන නිදන්ගත ආතතිය, මානසික හා ශාරීරික ගැටලු ඇතිවීමේ අවදානම වැඩි කරන බව ඔවුහු පවසති. දරුණු කාලගුණික තත්ත්වයන් නරක අතට හැරේ නම් මානසික සෞඛ්‍ය බලපෑම් අනුගමනය කරනු ඇත. තරුණ තරුණියන් මානසිකව, සමාජීයව සහ ශාරීරිකව වර්ධනය වෙමින් පවතින නිසා දේශගුණික බිය නිසා විශේෂයෙන් පීඩාවට පත්වන බව වාර්තාව පවසයි.
බාත් විශ්වවිද්‍යාලයේ ප්‍රධාන කතුවරිය වන Caroline Hickman මෙසේ පැවසුවාය,
‘පරිසර කනස්සල්ල (eco anxiety) හුදෙක් පරිසර විනාශය සඳහා පමණක් නොව, දේශගුණික විපර්යාස පිළිබඳ රජයේ අකාර්යක්ෂමතාව සමග වෙන් කළ නොහැකි ලෙස සම්බන්ධ වී ඇති බව පෙන්නුම් කරයි. තරුණයින්ට රජයන් විසින් අතහැර දමා පාවා දී ඇති බව දැනේ. අපි මනින්නේ ඔවුන්ට හැෙඟන ආකාරය පමණක් නොව, ඔවුන් සිතන්නේ කුමක්ද යන්නයි. 10 දෙනෙකුගෙන් හතර දෙනෙකු දරුවන් ලැබීමට පසුබට වේ.
‘ආණ්ඩු කළ යුතු වන්නේ විද්‍යාවට ඇහුම්කන් දීම මිස කනස්සල්ලට පත්වන තරුණ තරුණියන් ව්‍යාධිකරණය කිරීම (pathologie) නොවෙයි‘
Journal Lancet Planetary Health සගරාවේ ප්‍රකාශයට පත් කිරීමට නියමිත වාර්තාවේ කතුවරුන් පවසන්නේ රජයේ දේශගුණික ප්‍රතිපත්ති දුර්වල යැයි සැලකෙන රටවල සාංකාව ඉහළ මට්ටමක පවතින බවයි.
ගෝලීය දකුණේ වඩාත් සැලකිලිමත් විය. වඩාත්ම කනස්සල්ලට පත් වූ ධනවත් ජාතිය වූයේ නැවත නැවතත් ලැව්ගිනි දැක ඇති පෘතුගාලයයි.
Think tank e3g හි ටොම් බර්ක් බීබීසී පුවත් වෙත පැවසුවේ, ‘තරුණයන් කනස්සල්ලට පත්වීම තාර් කිකයි. ඔවුන් මාධ්‍යවල දේශගුණික විපර්යාස ගැන කියවීම පමණක් නොවේ, ඔවුන් එය ඔවුන්ගේම ඇස් ඉදිරිපිට දිග හැරෙන ආකාරය බලා සිටිති‘
දේශගුණික විපර්යාස පිළිබඳ රජයන්ගේ අසාර්ථකත්වය මානව හිමිකම් නීති යටතේ කෘෘරත්වය ලෙස අර්ථ දැක්විය හැකි බව කතුවරුන් විශ්වාස කරති. තරුණයින් හය දෙනෙක් දැනටමත් පෘතුගීසි රජය උසාවියට ගෙන ගොස් මෙම නඩුව තර් ක කරති.
එක්සත් රාජධානිය, ෆින්ලන්තය, ප්‍රංශය, එක්සත් ජනපදය, ඕස්ට්‍රේලියාව, පෘතුගාලය, බ්‍රසීලය, ඉන්දියාව, පිලිපීනය, සහ නයිජීරියාව යන රටවල දත්ත විශ්ලේෂණ සමාගමක් වන ණ්බඒර විසින් මෙම සමීක්ෂණය සිදු කරන ලදී. එය විවෘත ප්‍රවේශය පිළිබඳ සම සමාලෝචන යටතේ පවතී.
පහත සඳහන් ප්‍රකාශයන් පිළිබඳව තරුණයන්ගෙන් අදහස් විමසන ලදී.
• පෘථිවිය රැකබලා ගැනීමට මිනිසුන් අසමත් වී ඇත¡ ගෝලීය වශයෙන් 83% එකඟ වී ඇත.
• අනාගතය බියජනකයි – 75%
• රජයන් තරුණයින් අසමත් වේ – 65%,
• රජයන් විශ්වාස කළ හැක- 31%,
පර් යේෂක පැවසුවේ ඔවුන් විපතේ පරිමාණයෙන් පෙළඹී ඇති බවයි. එක් තරුණයෙක් පැවසුවේ, ‘මට මැරෙන්න අවශ්‍ය නැහැ, නමුත් ළමයින්ට සහ සතුන්ට සැලකිල්ලක් නොදක්වන ලෝකයක ජීවත් වීමට මට අවශ්‍ය නැහැ‘
සැකසුම – මධූ වික්‍රමසිංහ
