මෙය වන විනාශයට උත්තේජනයක් විය හැකියි
පර්යේෂකයන් විසින් ෆොසිල ඉන්ධන අඩු කිරීමේ විකල්පයක් ලෙස ජෛව බලශක්ති සම්පත් (bioenergy resources), වර්ධනය කිරීම සඳහා සැලකිය යුතු භූමි පරිහරණ වෙනසක් අවශ්‍ය වන අවස්ථා කිහිපයක් සොයා ගන්නා ලදී.
‘’ෆොසිල ඉන්ධන භාවිතය අඩු කරන්න, එවිට වාතයේ ගුණාත්මකභාවය වැඩි වෙයි’’ මෙය ජනප්‍රිය උද්ඝෝෂණ පාඨයක් මෙන්ම ආකර්ෂණීය සටන් පාඨයක් ද වෙයි. එහෙත් මේ සම්බන්ධ විකල්ප අදහස් ද තිබෙන බව අප අමතක නොකළ යුතුයි නේද ? මේ ඒ ගැන පසුගිය දා නිකුත් වූ නවතම පර්යේෂණයක් ගැන විමසුමකි.
පෙන්සිල්වේනියා රාජ්‍ය විශ්වවිද්‍යාලයේ පර්යේෂණ කණ්ඩායමකට අනුව නම් ‘’ෆොසිල ඉන්ධන භාවිතය අඩු කරන්න, එවිට වාතයේ ගුණාත්මකභාවය වැඩි වෙයි’’ යන්න පෙනෙන තරම් සරල අදහසක් නොවිය හැකිය. ඔවුන් අනුකරණය කළ අනාගත අවස්ථා 30,000ක් පමණ ගවේෂණය කළ අතර ඇතැම් දේශගුණ අවම කිරීමේ උත්සාහයන් ඇතැම් භූගෝලීය ප්‍රදේශවලට අහිතකර බලපෑම් ඇති කළ හැකි බව පර්යේෂකයෝ සොයා ගත්හ.
ඔවුන්ගේ පර්යේෂණයේ විශේෂ වාර්තාවක් පසුගිය මැයි 18 වන දින Nature Sustainability Nature Sustainability හි පළ විය.
ෆොසිල ඉන්ධන භාවිතය අඩු කරන්න, එවිට වාතයේ ගුණාත්මකභාවය වැඩි වෙයි’’ යන්න පෙනෙන තරම් සරල අදහසක් නොවිය හැකිය
“සාමාන්‍යයෙන්, පොසිල ඉන්ධන භාවිතය අඩු කිරීම දේශගුණ විපර්යාස අවම කිරීම සහ වාතය පිරිසිදු කිරීම සඳහා යහපත් වන අතර, ආකෘති නිර්මාණ අධ්‍යයනයන් (scenarios) සෑම විටම දේශගුණ විපර්යාස අවම කිරීම තුළින් සෞඛ්‍ය ප්‍රතිලාභ සොයාගෙන ඇත” යනුවෙන් සහකාර මහාචාර්ය වයි පෙන්ග් / Wei Peng පැවසීය. දශකයක් තිස්සේ මේ සම්බන්ධයෙන් පර්යේෂණ සිදු කර ඇති පෙන්ග් මෙසේද පැවසීය “නමුත් මෙම අධ්‍යයනයේ දී පළමු වතාවට යම් යම් අවස්ථා වලදී සිදුවිය හැකි සම-හානියක් (potential co-harm occur) දැකීමට අපට හැකි විය.”
පර්යේෂකයන් විසින් ෆොසිල ඉන්ධන අඩු කිරීමේ විකල්පයක් ලෙස ජෛව බලශක්ති සම්පත් (bioenergy resources), වර්ධනය කිරීම සඳහා සැලකිය යුතු භූමි පරිහරණ වෙනසක් අවශ්‍ය වන අවස්ථා කිහිපයක් සොයා ගන්නා ලදී.
මෙම අවස්ථා වලදී, රුසියාව සහ කැනඩාව වැනි ඇතැම් ප්‍රදේශවල වන විනාශය විශාල පරිමාණයෙන් සිදු විය හැකි අතර එය වාතයේ ගුණාත්මක භාවය නරක අතට හැරවීමට හේතු වේ. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස මෙම ප්‍රදේශවල වාතයේ ගුණාත්මක භාවය නරක අතට හැරෙන අතර පුද්ගලයින් ස්වසන සහ හෘද රෝගවලට ගොදුරු විය හැකිය. එය අකල් මරණවලට හේතු විය හැකි බව පර්යේෂකයෝ පවසති.
පර්යේෂකයන් මෙම ප්‍රතිඵල ලබා ගත්තේ අනාගත විභව අවස්ථා වල ප්‍රතිඵල පිළිබඳ අවබෝධයක් ලබා ගැනීම සඳහා විවිධ මට්ටම්වල විචල්‍යයන් කිහිපයක් සාම්පල කරන ගවේෂණාත්මක සමූහ ප්‍රවේශයක් භාවිතා කිරීමෙනි. නිදසුනක් ලෙස, විවිධ මට්ටමේ විමෝචන මට්ටම්වල කාබන් විමෝචනය මෙහිදී ගවේෂණය කරන ලදි.
“ආඛ්‍යාන පදනම් වූ අවස්ථා භාවිතා කරනවා වෙනුවට, ‘අපට ඉහළ අසමානතා සහිත ලෝකයක් ඇත්නම් අප කුමක් කළ යුතුද? නැතිනම් ‘අපට අඩු කාබන් සංවර්ධන ලෝකයක් තිබේ නම් අප කුමක් කළ යුතුද ? අපි විශාල සිද්ධීන් සමූහයක් ගොඩනඟා ගත්තෙමු. මෙම ප්‍රවේශය පුළුල් පරාසයක පිළිගත හැකි අනාගතයක් ගවේෂණය කිරීම සඳහා දේශගුණය, බලශක්තිය සහ සෞඛ්‍යය පිළිබඳ ආකෘති එක් කරයි.” පෙන්සෙල්වේනියා රාජ්‍ය සරසවියේ සිවිල් හා පාරිසරික ඉංජිනේරු දෙපාර්තමේන්තුවේ ආචාර්ය උපාධිධාරියෙකු වන අධ්‍යයනයේ පළමු කතුවරයා වන ෂින්යුවාන් හුවාං පැවසීය.
මෙම තක්සේරුවේදී, පර්යේෂකයන් විසින් විවෘත මූලාශ්‍ර ඒකාබද්ධ තක්සේරු ආකෘතියක් (open-source integrated assessment model) වන ගෝලීය වෙනස්වීම් විශ්ලේෂණ ආකෘතිය (Global Change Analysis Model) මත පදනම්ව භූ දේශපාලනික කලාප 32ක් සඳහා බලශක්ති සහ ඉඩම් පද්ධති වෙනස්වීම් ආදර්ශනය කරන ලදී. පසුව ඔවුන් රටවල් 200කට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් සඳහා වාතයේ ගුණාත්මක භාවය සහ සෞඛ්‍ය බලපෑම් තක්සේරු කිරීම සිදු කරන ලදී.
අනාගතය ගැඹුරින් අවිනිශ්චිත බැවින් සෞඛ්‍ය සම-හානිවලට සම්බන්ධ අනාගත අවස්ථා පිළිබඳ සම්භාවිතාව නොදන්නා නමුත් ඔවුන්ගේ සොයාගැනීම් දේශගුණ විපර්යාස අවම කිරීමේ අනපේක්ෂිත ප්‍රතිවිපාකවල හැකියාව පෙන්නුම් කරන බව පෙන්ග් පැවසීය.
අපි ජෛව බලශක්තිය ප්‍රමුඛ කරගත් අනාගතයක් වෙත යන්නේ නම්, අපි ඉඩම් කළමනාකරණය කරන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳව සැබවින්ම අවධානය යොමු කළ යුතුයි
“මට විශේෂයෙන් ප්‍රයෝජනවත් බව පෙනෙන දෙය නම්, දැන් අපට අප සතුව ඇති තිරිංග ගැන සිතීමට පටන් ගත හැකි අතර, හානිකර බලපෑම් අවම කිරීමට සහ ප්‍රතිලාභ වළඳ ගැනීමට ඒවා භාවිතා කරන්නේ කෙසේද යන්න සොයා බැලිය හැකිය. අපි ජෛව බලශක්තිය ප්‍රමුඛ කරගත් අනාගතයක් වෙත යන්නේ නම්, අපි ඉඩම් කළමනාකරණය කරන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳව සැබවින්ම අවධානය යොමු කළ යුතුයි” පෙන්ග් පැහැදිලි කළේය.
පෙන්ග්ට අනුව, හානිකර බලපෑම් අවම කිරීම සඳහා තිරිංගවලට අවශ්‍ය ඕනෑම වනාන්තර විනාශයකට විවිධ ප්‍රවේශයන් ඇතුළත් විය හැකිය. උදාහරණයක් ලෙස, පිළිස්සීම වෙනුවට දැව කැපීම තවමත් නොවැළැක්විය හැකි වන විනාශයට ඉඩ දෙන නමුත් වාතයේ ගුණාත්මක භාවයට ඇති බලපෑම අඩු කරන බව ඇය පැවසුවාය.
ඊළඟ පියවර සඳහා, පර්යේෂකයන් වඩාත් සියුම් භූගෝලීය විභේදනයකදී සිදුවන බලපෑම් තක්සේරු කිරීමට සැලසුම් කරයි.
“බලශක්ති පද්ධති වෙනස්වීම් සහ එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස සෞඛ්‍යයට සිදුවන බලපෑම් ගැන වැඩි විස්තර දැනගැනීමට අපට අවශ්‍ය නම්, වඩාත් සියුම් විභේදනයේ දී අපට තවත් විශ්ලේෂණයක් අවශ්‍ය වේ. උදාහරණයක් ලෙස අපි දැන් එක්සත් ජනපදය සඳහා ප්‍රාන්ත සහ ප්‍රාන්ත මට්ටමින් නව අවස්ථා සමූහයක් මත පර්යේෂණ සිදුකරමින් සිටිමු. එවිට එය ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින්ට වඩාත් තොරතුරු සපයනු ඇත.” ඇය පැහැදිලි කළාය.
https://phys.org/news/2023-05-reveals-future-health-impacts-climate.html
