ජාත්‍යන්තර බලශක්ති ඒජන්සිය (IEA) පවසන්නේ පසුගිය වසරේ ලෝකයේ පුනර්ජනනීය බලශක්ති ක්ෂේත්‍රයේ 50%ක වර්ධනයක් සිදු වූ බවයි
ගෝලීය පුනර්ජනනීය බලශක්ති ධාරිතාව 2023 දී පසුගිය වසර 20 තුළ වාර්තා වූ වේගවත්ම වේගයකින් වර්ධනය වූ බව ජාත්‍යන්තර බලශක්ති ඒජන්සිය (IEA) විසින් නිකුත් කළ නවතම වාර්තාවකින් හෙළිකර ඇත.
IEA හි සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව, ලෝකයේ පුනර්ජනනීය බලශක්තිය පසුගිය වසරේ 50%කින්, එනම් ගිගාවොට් 510 (GW) දක්වා 2023 දී වර්ධනය විය.
ෆොසිල ඉන්ධන පරිභෝජනය සැලකිය යුතු ලෙස අඩු කිරීම සඳහා 2030 වන විට පුනර්ජනනීය බලශක්ති ධාරිතාව තුන් ගුණයකින් වැඩි කිරීමට පසුගිය නොවැම්බර් මාසයේදී Cop28 දේශගුණික සාකච්ඡාවලදී එකඟ වූ ප්‍රතිඥාවක් සපුරාලීමට ගෝලීය ආණ්ඩුවලට “විශිෂ්ට” වර්ධනය “සැබෑ අවස්ථාවක්” මෙමගින් ලබා දෙන බව ජාත්‍යන්තර බලශක්ති ඒජන්සිය පවසයි.
IEA හි නවතම වාර්තාවට අනුව පසුගිය වසරේ ලොව පුරා ස්ථාපනය කරන ලද නව පුනර්ජනනීය බලශක්ති ධාරිතාවයෙන් හතරෙන් තුනක්ම සූර්ය බලයෙන් සමන්විත විය. 2020 සහ 2021 සහනාධාර කපා හැරියද, ලෝකයේ නව සූර්ය බලයෙන් වැඩි ප්‍රමාණයක් චීනයේ ඉදිකරන ලද අතර, ඔවුන් පසුගිය වසරේ මුළු ලෝකයම ආරම්භ කළ ප්‍රමාණයට වඩා වැඩි සූර්ය බලයක් ස්ථාපනය කරන ලදී.
යුරෝපය, එක්සත් ජනපදය සහ බ්‍රසීලය පුරා වාර්තාගත වර්ධන වේගයන් සමග 2025 මුල් භාගය වන විට ගෝලීය විදුලි උත්පාදනයේ විශාලතම ප්‍රභවය ලෙස ගල් අඟුරු අභිබවා යාමට පුනර්ජනනීය බලශක්තිය සමත් විය හැකි බව IEA වාර්තාව පවසයි. 2028 වන විට පුනර්ජනනීය බලශක්ති ප්‍රභවයන් ගෝලීය විදුලි උත්පාදනයෙන් 42%කට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් සඳහා දායක වනු ඇතැයි ද වාර්තාව විසින් පුරෝකථනය කර ඇත.
කාබන් විමෝචනය කපා හැරීමට උපකාර කිරීම සඳහා ගෝලීය පුනර්ජනනීය බලශක්තිය තුන් ගුණයකින් වැඩි කිරීම, බලශක්ති කාර්යක්ෂමතාව දෙගුණ කිරීම, මීතේන් විමෝචනය කපා හැරීම, ෆොසිල ඉන්ධනවලින් ඉවත් කිරීම සහ නැගී එන මූල්‍යකරණය ඉහළ නැංවීම ගෝලීය උණුසුම ඉහළ යාම වැළැක්වීම සඳහා නිර්මාණය කර ඇති ප්‍රධාන දේශගුණික ඉලක්ක පහෙන් එකකි.
ප්‍රස්ථාර අංක 01 - 2023 දී ගෝලීය වශයෙන් පුනර්ජනනීය විදුලි ධාරිතාවIEA හි විධායක අධ්‍යක්ෂ Fatih Birol පැවසුවේ, "පුනර්ජනනීය බලශක්තියේ ඓතිහාසික හා දර්ශනීය වර්ධනයක් දැකීමට ලැබීම විශිෂ්ට පුවතක් බවයි" 2030 වන විට ගෝලීය පුනර්ජනනීය ධාරිතාවය දෙකහමාරක ගුණයකින් වැඩි කිරීමට දැනටමත් පියවර ගෙන ඇති බව වාර්තාව පෙන්නුම් කරන අතර, පුනර්ජනනීය බලශක්තිය තුන් ගුණයකින් වැඩි කිරීමේ Cop28 ඉලක්කය කරා ළඟා වීමට තවමත් අපේක්ෂා නොකරන බව ඔහු පැවසීය.
“අපි තවමත් එම ඉලක්කයට ළං වී නැති නමුත් අපි සිටින්නේ සැතපුම් මිලියනයක් දුරින් නොවෙයි. එම පරතරය වැසීමට අවශ්‍ය තරම් මෙවලම් රජයන්ට තිබෙනවා” Fatih Birol පැවසුවේය.
එක්සත් ජනපදයේ සහ යුරෝපයේ සුළං සංවර්ධකයින් මුහුණ දෙන ශීඝ්‍රයෙන් ඉහළ යන පිරිවැය කර්මාන්තයේ දිගු කාලීන වර්ධනයට බාධාවක් වනු ඇතැයි යන උත්සුකයන් බිරෝල් බැහැර කළේය. ඉහළ පොලී අනුපාත සහ සැපයුම් දාම පිරිවැයේ සංකලනය සමහර සංවර්ධකයින්ට විශාල අක්වෙරළ සුළං ව්‍යාපෘති අවලංගු කිරීමට බල කර ඇති අතර තාක්‍ෂණයේ අනාගතය පිළිබඳ කනස්සල්ල මතු කරයි.
“වියදම්වල චක්‍රීය වැඩිවීමක් ව්‍යුහාත්මක පිරිවැය වැඩිවීමක් සමඟ පටලවා නොගැනීමට මම ඉතා ප්‍රවේශම් වෙනවා. අද දින චක්‍රීය පිරිවැය ලිහිල් වීමට පටන් ගන්නා බැවින් කර්මාන්තයේ පිරිවැය අඛණ්ඩව පහත වැටෙනු ඇතැයි අප අපේක්ෂා කරනවා ”බිරෝල් පැවසීය.
නැගී එන සහ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින ආර්ථිකයන් ආයෝජක අවදානම අඩු කිරීමට සහ ආයෝජන ආකර්ෂණය කර ගැනීමට අත්‍යවශ්‍ය වන මූල්‍ය ප්‍රවේශය, පාලනය ශක්තිමත් කිරීම සහ ශක්තිමත් නියාමන රාමු නිර්මාණය කිරීමේ අභියෝගවලට මුහුණ දෙනු ඇතැයි IEA පවසයි.
“මට අනුව නම්, ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවට ඇති වැදගත්ම අභියෝගය වන්නේ බොහෝ නැඟී එන සහ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින ආර්ථිකයන් තුළ මූල්‍යකරණය සහ පුනර්ජනනීය ද්‍රව්‍ය යෙදවීම වේගයෙන් පරිමාණය කිරීමයි. ඒවායින් බොහොමයක් නව බලශක්ති ආර්ථිකය තුළ ඉතිරිව තිබෙනවා. ත්‍රිත්ව ඉලක්කය සපුරා ගැනීමේ සාර්ථකත්වය මෙය මත රඳා පවතී,”බිරෝල් පැවසීය.
