සූර්ය පැනල අපද්‍රව්‍ය ඉදිරි වසර දෙක තුන තුළ අර්බුදකාරී මට්ටම් කරා ළඟා වනු ඇතැයි ඕස්ට්‍රේලියානු විශේෂඥයෝ අනතුරු අඟවති

පෙර නොවූ විරූ මට්ටමේ අපද්‍රව්‍ය අර්බුදයක් නිර්මාණය වීමත් සමඟ සූර්ය බලශක්ති කර්මාන්තය ඉක්මනින් තීරණාත්මක සන්ධිස්ථානය කරා ළඟා වෙමින් තිබේ. පසුගිය දා නිකුත් කරන ලද ධවල පත්‍රිකාවට අනුව සූර්ය පැනල අපද්‍රව්‍ය මට්ටම් කලින් පුරෝකථනය කළ පරිදි 2030 වන විට නොව ඉදිරි වසර දෙක තුන තුළ අර්බුදකාරී ස්ථානයකට ළඟා වනු ඇත.

නිව් සවුත් වේල්ස් (NSW) විශ්ව විද්‍යාලයේ පුනර්ජනනීය බලශක්ති ඉංජිනේරු පර්යේෂකයෙකු වන රොං ඩෙන්ග් විසින් මෙහෙයවන ලද මෙම පත්‍රිකාව අනාවැකි පළ කළේ සූර්ය පැනල නිෂ්පාදනය අපේක්ෂා කරන පරිදි පස් ගුණයකින් හෝ 10 ගුණයකින් ප්‍රසාරණය වුවහොත් “ලෝකයේ රිදී සංචිතය දශක දෙකක් තුළ අවසන් වනු ඇති බවයි”.

“එය දැන් සිදු වන්නේ නම්, [අපි] යමක් කළ යුතුයි,” ඩෙන්ග් පැවසීය.

අපද්‍රව්‍ය විශාල ප්‍රමාණය සාධක දෙකක් දක්වා පහත වැටේ. වික්ටෝරියා ප්‍රාන්තය ගොඩකිරීම් වල සූර්ය පැනල බැහැර කිරීම තහනම් කර ඇති එකම ප්‍රාන්තය වන අතර සූර්ය පැනල ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කිරීමට වැය වන මුදල (පුවරුවකට ඩොලර් 10 ක් හෝ ඩොලර් 20ක්) ප්‍රතිචක්‍රීකරණය දුර්වල කරයි. මීට අමතරව, ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කරන ලද පැනල් සඳහා, වටිනා ද්‍රව්‍ය නිස්සාරණය කිරීමට අවශ්‍ය තාක්ෂණයන් මේ දක්වා ප්‍රමාණවත් ලෙස සංවර්ධනය කර නොමැත.

බොහෝ වාණිජ සූර්ය පැනල ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කරන්නන් හුදෙක් ඇලුමිනියම් රාමුව සහ රැහැන් ඉවත් කර ගෙන වීදුරු බිඳ දමන බව සූර්ය ප්‍රතිචක්‍රීකරණ සහ තිරසාර සමාගමක් වන Solarcycle හි සම නිර්මාතෘ පැබ්ලෝ රිබෙයිරෝ ඩයස් පැවසීය.

සූර්ය පැනල සැලසුම් කිරීම, “විලයන, ජලය කාන්දු නොවන, කාලගුණයට ඔරොත්තු දෙන සැන්ඩ්විච්” වලට සමාන වන අතර, සිලිකන්, රිදී සහ තඹ වැනි වටිනා ද්‍රව්‍ය නිස්සාරණය කර ඒවා භාවිතා කළ හැකි සංරචක බවට පත් කිරීම දුෂ්කර වූ බව ඩෙන්ග් පැවසීය.

වටිනා ලෝහ නිස්සාරණය කිරීම සඳහා නවීන තාක්ෂණයන් සංවර්ධනය කිරීම, විවිධ නාගරික ප්‍රදේශවල ප්‍රතිචක්‍රීකරණ මධ්‍යස්ථාන පිහිටුවීම සහ ප්‍රකාශ වෝල්ටීයතා සඳහා නිෂ්පාදන භාරකාර යෝජනා ක්‍රමයක් සංවර්ධනය කිරීම ඇතුළුව ධවල පත්‍රිකාව වසර 12ක කර්මාන්ත මාර්ග සිතියමක් ගෙනහැර දැක්වීය.

නිෂ්පාදන භාරකාරත්ව යෝජනා ක්‍රමය 2025 දී හඳුන්වා දෙනු ලබන අතර, ප්‍රතිචක්‍රීකරණය අනිවාර්ය කළ හැකි (හෝ ප්‍රතිචක්‍රීකරණය නොකිරීමට) සහ සූර්ය පැනල නිෂ්පාදකයින් ජීවිත කාලය අවසන් වන පැනල් බැහැර කිරීම සඳහා මූල්‍යමය වගකීමක් ඇති කළ හැකි බව පත්‍රිකාව යෝජනා කළේය.

මාර්ග සිතියමේ යෝජනා ක්‍රියාවට නංවනු ඇතැයි තමා විශ්වාස කරන නමුත් ඒවා නිර්දේශිත කාලරාමුව තුළ ක්‍රියාත්මක වනු ඇතැයි තමාට විශ්වාසයක් නැති බව ඩෙන්ග් පැවසීය.

ඕස්ට්‍රේලියාවට “ශක්තිමත් ප්‍රතිචක්‍රීකරණ යටිතල පහසුකම්” නොමැති බව පැවසූ ඇය 2016 ට පෙර චීනයට අපනයනය කරන ලද අපද්‍රව්‍ය මෙයට හේතු වූ බව ද පෙන්වා දුන්නාය.

බලශක්ති සහ අපද්‍රව්‍ය ප්‍රතිචක්‍රීකරණ කළමනාකරණ සේවාවේ ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී රිචඩ් කර්ක්මන් පැවසුවේ සූර්ය පැනල ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කිරීමට පහසු වන පරිදි සහ සූර්ය පැනල ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කිරීම සඳහා මහා පරිමාණ ක්‍රියාවලීන් සංවර්ධනය කිරීම සහතික කිරීම සඳහා නියමු ව්‍යාපෘති සඳහා ෆෙඩරල් රජය ආයෝජනය කළ යුතු බවයි.

“අපි මෙය නිවැරදිව ලබා ගන්නේ නම්, ඉවතලන අවසාන පැනල තුළ ඇති වටිනා ලෝහ සහ දුර්ලභ පස් ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කිරීම සහ ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කිරීම සමඟ පරම්පරා ගණනාවක් සඳහා ඕස්ට්‍රේලියානු ජීවන රටාවට පදනම වන ආකාරයෙන් මෙම ලූපය වසා දැමිය හැකියි” ඔහු පැවසීය.

ප්‍රතිචක්‍රීකරණය පහසු වන ආකාරයෙන් නිර්මාණය කර ඇති සූර්ය පැනල සංඛ්‍යාව වැඩි කළ හැකි ඕස්ට්‍රේලියානු නිෂ්පාදිත සූර්ය පැනල සංඛ්‍යාව වැඩි කිරීම ඉලක්ක කර ගනිමින් ෆෙඩරල් රජය පසුගිය දා ඩොලර් බිලියනයක අරමුදල් වැඩි කිරීමක් නිවේදනය කළේය. දැනට ඕස්ට්‍රේලියාවේ භාවිතා කරන සූර්ය පැනල වලින් 90%ක්ම ආනයනය කරනු ලබන්නේ චීනයෙනි.

නිව් සවුල් වේලස් විශ්ව විද්‍යාලයේ උසස් ප්‍රකාශ වෝල්ටීයතාව පිළිබඳ ඕස්ට්‍රේලියානු මධ්‍යස්ථානයේ විධායක අධ්‍යක්ෂ රෙනේට් ඊගන් පැවසුවේ ඕස්ට්‍රේලියානු සූර්ය පැනල තුනෙන් දෙකක් නේවාසික වහලවල් මත සවි කර ඇති බවත් ඒවා නිතර ප්‍රතිස්ථාපනය කරන බවත් පෙර අනාවැකි සැලකිල්ලට නොගත් බවයි. ඕස්ට්‍රේලියානු නිවාස තුනෙන් එකක් සූර්ය බලශක්තිය ජනනය කරයි, එය ඕනෑම රටක ඒක පුද්ගල ඉහළම අගයයි.

විදුලි ආරක්ෂණ ප්‍රමිතීන් වෙනස් කිරීම හේතුවෙන් සමහර ඕස්ට්‍රේලියානුවන් තම සූර්ය පැනල අකාලයේ ඉවත් කරන බවත්, එයින් අදහස් කරන්නේ පැරණි සූර්ය පැනල ආරක්ෂිත යැයි නොසැලකිය හැකි බවත් ඇය පැවසුවාය.

සමස්ථ පරිසර මධ්‍යස්ථානයේ විධායක අධ්‍යක්ෂ ජෙෆ් ඒන්ජල්, මන්දගාමී ප්‍රතිචක්‍රීකරණ රෙගුලාසි ලිහිල් කරන ලද රජයේ නිලධරය සහ පුනර්ජනනීය කර්මාන්තයේ ස්වේච්ඡා යෝජනා ක්‍රම සඳහා දොස් පැවරීය.

“වර්තමාන පරිසර අමාත්‍යවරුන් ස්වේච්ඡා වැඩසටහන් මගින් ප්‍රවේශ වන්නේ නැත,” ඔහු පැවසීය. “ඉතින් මම හිතන්නේ ඉක්මනින් ගමන් කිරීමට හැකියාවක් තියෙනවා කියලා.”

නිෂ්පාදන භාරකාරත්ව යෝජනා ක්‍රමය පසුගිය යෝජනා ක්‍රමවලට වඩා වේගවත් හා තීරණාත්මක ලෙස නියාමනය කිරීමට Angel ඉල්ලා සිටියේය. ඉවත් කරන ලද සියලුම සූර්ය පැනල ඇත්ත වශයෙන්ම එකතු කර තිබීම “විවේචනාත්මක” බව ඔහු පැවසීය.

“කසළ ගොඩකිරීම් සඳහා සූර්ය පැනල දිගටම යැවීම සම්පූර්ණයෙන්ම වගකීම් විරහිත ක්‍රියාවකි. පළමු වසර පහ තුළ කුඩා ප්‍රතිශතයක් [ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කිරීමට] ඉලක්ක කරගත් පෙර යෝජනා ක්‍රමවල වැරදි නැවත කිරීමට අපට අවශ්‍ය නැති බව” ද ඔහු පැවසීය.

https://www.theguardian.com/australia-news/2024/mar/30/solar-panel-waste-levels-crisis-point-disposal