මානව ඉතිහාසයේ වෙනත් ඕනෑම අවස්ථාවකට වඩා වර්තමානය වන විට ශාක හා සතුන් වඳ වී යමින් පවතී.
ස්වභාව ධර්මයේ පරිහානිය නැවැත්වීමේ අභිලාෂකාමී ඉලක්ක දැනටමත් ළඟා විය නොහැකි ලෙස ලිස්සා යා හැකි බව නවතම අධ්‍යයනයක් යෝජනා කරයි. විද්‍යාඥයින් පවසන්නේ දේශගුණික විපර්යාස සහ වාසස්ථාන අහිමි වීම නිසා සත්ත්ව ගහනයට සිදුවන බලපෑම් අවතක්සේරු කර ඇති බවයි.
ඔවුන් පවසන්නේ වන සතුන් නැවත ගෙන්වා ගැනීමට බලාපොරොත්තු වූවාට වඩා වැඩි කාලයක් ගත විය හැකි බවත් අප දැන් සිටම ක්‍රියාත්මක නොවන්නේ නම් ගෝලීය ජෛව විවිධත්ව ඉලක්ක කරා ළඟා විය නොහැකි බවත්ය.
පසුගිය දෙසැම්බරයේ රටවල් 200කට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් මෙම දශකය අවසන් වන විට සොබාදහමේ පරිහානිය නැවැත්වීමට එකඟ විය. 2030 වන විට ජෛව විවිධත්වය / Biodiversity අහිමි වීම නැවැත්වීමට සහ ගොඩබිම් සහ මුහුදෙන් 30% ක් ආරක්ෂා කිරීමට ඔවුන් අභිලාෂකාමී ඉලක්ක තබා ඇත.
“මෙම විශ්ලේෂණය ඉස්මතු කරන්නේ එය අප සිතනවාට වඩා [ඉලක්ක සපුරාලීමට] අපහසු බවයි. අපි වඩාත් හදිසි හා වඩා ඉක්මනින් ක්‍රියා කළ යුතු අතර ඒවා සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා තවත් දේවල් සමඟ කටයුතු කළ යුතුයි.” ලන්ඩනයේ ZSL හි සත්ව විද්‍යා ආයතනයේ ආචාර්ය රොබින් ෆ්‍රීමන් පැවසීය.
Royal Society සඟරාවේ Proceedings B හි ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද මෙම අධ්‍යයනයෙන් විවිධ පක්ෂීන් සහ ක්ෂීරපායින් විශේෂ 600කට වඩා වැඩි ගහණ ප්‍රවණතා විශ්ලේෂණය කරන ලදී. දේශගුණික විපර්යාස සහ වාසස්ථාන අහිමි වීම වැනි බලපෑම් වලට දශක ගණනාවකට පෙර අතීත ආකෘති නිර්මාණ කටයුතු බොහෝ දුරට නොසලකා හැර ඇති බව විද්‍යාඥයින් සොයා ගත්හ. මෙයින් අදහස් කරන්නේ අප සිතුවාට වඩා ජෛව විවිධත්වය අහිමි වීම දෙසට අප තව දුරටත් ගමන් කරමින් සිටින බවයි.
“විශාල ක්ෂීරපායින් සහ පක්ෂීන් සඳහා වසර 40ක් දක්වා ප්‍රමාද වූ බලපෑම් අපි දැක තිබෙනවා. එයින් අදහස් කරන්නේ අපි ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමට වැඩි කාලයක් බලා සිටින තරමට ඕනෑම ආකාරයක ප්‍රතිචාරයක් දැකීමට වැඩි කාලයක් ගතවනු ඇති බවයි.” ආචාර්ය ෆ්‍රීමන් පැවසීය.
මේ අතර තිරසාර නොවන දඩයම් කිරීම සහ ස්වභාවික සම්පත් අධික ලෙස සූරාකෑම වැනි දේ සම්බන්ධයෙන් ක්ෂණික ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමෙන් ක්ෂණික හා දුරදිග යන ප්‍රතිලාභ ලැබෙනු ඇතැයි පර්යේෂණ යෝජනා කරයි.
මානව ඉතිහාසයේ වෙනත් ඕනෑම අවස්ථාවකට වඩා වර්තමානය වන විට ශාක හා සතුන් වඳ වී යමින් පවතී. පසුගිය දෙසැම්බර් මාසයේදී රටවල් 188ක් ජෛවවිවිධත්වය අහිමි වීම සඳහා ගෝලීය ඉලක්ක තැබීමේ වැදගත් ගිවිසුමකට අත්සන් තැබීය. ගෝලීය ආහාර නාස්තිය අඩකින් අඩු කිරීමේ සිට ජෛව විවිධත්වයට හානි කරන සහනාධාර ඉවත් කිරීම දක්වා (2030 සඳහා) ගෝලීය ඉලක්ක ජය ගැනීම සඳහා රජයන් 188ක් කැපවී සිටිති.
බී.බී.සී
